|
Shakespeare
kimliği tartışmalıdır. O kadar ki hakkında mümkün bütün bilgiler ele
geçirilmiş olmasına rağmen zengin bir soylu mu yoksa yoksul bir köylü mü
olduğu hususunda dahi kesin bir hüküm verilmiş değildir. Çok daha ilginç
olansa bazı araştırmacıların Shakespeare diye birinin hiç yaşamamış
olduğunu ileri sürmesidir.
17. asır araştırmacılarından Rahip Aubignae, Homeros kimliğiyle ilgili
tereddütlerini dile getirerek aslında Homeros diye birinin yaşamamış
olduğunu, İlias ve Odysseia destanlarının çeşitli ozanlar tarafından
yazılmış küçük şiirlerin birleşmesinden teşekkül ettiğini ifade eder.
Doğrusu, araştırmacıların Dante'nin Beatrice'si, Petrarca'nın Laura'sı
hakkında da kuşkuları var: Dante, sadece İtalyan edebiyatının değil,
tümüyle dünya edebiyatının en büyük şairlerinden biri. Ve hiç kuşku yok ki
Dante demek biraz da Beatrice demek. Dante, Beatrice'yi ömrü boyunca
sadece iki kez gördü. İlkinde ikisi de dokuz yaşındaydı. İkincisinde on
sekiz. Beatrice bu karşılaşmaların birinde kırmızılar diğerinde beyazlar
giyiyordu. Başkasıyla evlendirilen Beatrice yirmi beş yaşındayken öldü.
Dante, "inci yüzlü sevgili" olarak söz ettiği Beatrice'yi içinde o kadar
ölümsüz kıldı ki ütopik bir öte dünya yolculuğu olan İlahi Komedya'da
Cennet kapısında Beatrice ile karşılaştığında o artık yirmi beş yaşında
bir genç kadın değil, yüzünün çizgileri belirginleşmiş olgun bir kadındı.
Hal böyleyken bazı araştırmacılar gerçekte Beatrice diye birinin
yaşamadığını, onun Dante'nin içindeki bir muhayyelden ibaret olduğunu
iddia ederler.
Dante'nin hemen yanı başında bir diğer İtalyan şair Petrarca. Kendi
içindeki derinlikte aşkın yapısını çözmeye çalışan bir sonnetler şairi.
Sadece ana dil ile ifade edilebilecek ve ömür hacmindeki bir aşkı terennüm
ederken esin kaynağı Madonna Laura'ydı. Ancak araştırmacıların
Petrarca'nın sevgilisi Laura'nın da gerçekte yaşadığı hususunda kuşkuları
var.
Kimi araştırmacılar da stilize ama büyüleyici bir güzellik taşıyan
büstünden tanıdığımız Mısır Kraliçesi Nefertiti'nin gerçekte hiç yaşamamış
olabileceği ihtimalinden bahsederler. Nefertiti, çok tanrılı ve karmaşık
bir Mısır dininden, gevşek ve eksik de olsa tek tanrılı bir inanç
sistemine geçmiş olmasıyla tanınan Mısır Kralı IV. Amenofis'in
kraliçesiydi. Asya kökenli bu çekik gözlü, kuğu boyunlu, kalkık burunlu
güzeller güzeli kraliçenin, sarayında yalnızlık çekmiş olabileceğini bir
kısım araştırmacılar ikaz ediyor. Nefertiti, kocası ruhban sınıfının
baskısına dayanamayarak tekrar geleneksel çok tanrılı Mısır dinine
dönüldüğünü açıklayınca, sarayını terk ederek oğlunun yanında yaşamaya
başlayan bu gizemli ve güzel kraliçe. Acaba gerçekten yaşamadı mı?
Shakespeare, Homeros, Beatrice, Laura, Nefertiti. Gerçekte yaşamadılar
mı?
Gerçekten yaşamadılarsa bu, gerçekten yaşamadıkları anlamında mı?
Shakespeare'in varlığındansa yokluğu bana daha heyecan verici geliyor?
Antik dünyanın nesi var nesi yoksa arkadan gelecek dünyaya bırakmış
olan destanlar ozanı ama Homeros'un yokluğuna razıyım, İlias ve Odysseia
yerinde dursun yeter.
Dante'nin ömrü boyunca sadece iki kez gördüğü Beatrice'nin varlığıyla
yokluğu arasında fazla bir fark yok bence. Beatrice'ye ilave edilen ne
varsa Dante'den müteşekkil. Beatrice? Karanlık gökte uzak ve parlak bir
yıldız. Gerisi kervancıya kalmış.
Latince'de defne yaprağı anlamındaki Lauri sözcüğüyle aynı kökten gelen
adıyla Laura, acaba tutkuları ve benliği belirgin modern bireyin ilk
örneği sayılabilecek Petrarca'nın özlemini çektiği defneden baş şairlik
tacı için bir simgeden mi ibaret?
Nefertiti hangi hayalin, hangi özlemin tecessüm etmiş hali?
Varlık kendi sınırlarını zorlamaya başlayınca, varlıktan şüphe duymaya
başlıyoruz galiba. Ve varlığa inanmanın en kestirme yolu onu inkardan
geçiyor sonunda. Çünkü bazen yokluk varlıktan daha etkili.
Belki Petrarca'nın dediği gibi görünürdeki varlık içteki varlığın
sadece harflerinden ibaret:
Dışımdan içimin hali okunur
İçim alev alev içim besbelli.
Üzerine basmadan yürümeye ne kadar dikkat etsek de bırakılan izlerin
üzerinden geçiyoruz sadece.
Hepimiz bir vehimden ibaret değil miyiz şunun şurasında?
|