İLÇEMİZ BOĞAZLIYAN
BOĞAZLIYAN’IN YERİ :
Yozgat iline bağlı olan ilçemiz, Yozgat’ın güneyindedir. Yozgat Kayseri karayolu üzerinde kurulmuştur. İlçemiz il merkezine uzaklığı (Sarıkaya- Sorgun Güzergahından) 125 km., yeni yapılan Atatürk Yolu’ndan 85 km’dir. Kayseri il merkezine uzaklığı ise 80 km’dir. Yine kayseri il merkezine Erkilet ilçesi üzerinden 45 km’dir.
Doğudan Çandır, Kuzeyden Sarıkaya ve Yozgat, batıdan Yenifakılı, Kozaklı (Nevşehir) güneyden ise Kayseri, Felahiye ile çevrilmiştir. Yüzölçümü 2129 km2’dir. Deniz seviyesinden yüksekliği 1050 metredir. İlçemiz Kayseri-Ankara demiryolunun Yenifakılı istasyonundan 23 km’lik karayolu ile bağlıdır.
Bozok platosu üzerinde yer alan Boğazlıyan’da doğudan gelen Kozan özü kuzayden gelen Karacali özü ve güneydoğusunda Karakoç özü yer alır. İlçe sınırları içerisinde yer alan Uzunlu Barajı Kozan özü üzerinde kurulmuş olup sulama amaçlı olduğu gibi balık üretimi de yapılmaktadır. Barajımızın sulama yaptığı alan yaklaşık 80.000 dekardır. İlçemizde düzlük araziler genelde kenar kısımlarında bulunmaktadır. Kuzeybatısında 1089 metre yüksekliğindeki Üç Huriye Köyü, daha ortada eğri tepeleri, güneydoğusunda 1369 metre yüksekliği olan Keklik Dağları ile yine kuzeyde 1683 metre yüksekliğindeki Yazır Bağları ve Akdağlar’ın uzantısı durumundaki Çal Dağı 1750 metre ile çevrelenmiştir. Boğazlıyan ve çevresinde karasal iklim görülür. Kışın uzun ve soğuk, yağışlı- yazın sıcak ve kurak olup buharlaşma fazladır. Boğazlıyan ovası verimli topraklara sahip olup şeker pancarı, buğday, arpa, fasulye, mercimek, nohut ayçiçeği gibi ürünler yetiştirilmektedir. Aynı zamanda hayvancılık da gelişmiştir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvanların yanı sıra kümes hayvancılığı da yapılmaktadır.
TARİHİ :
Halk arasındaki söylentilere göre Boğazlıyan’ın kurulduğu yerin bir bataklık halinde sazlıklarla kaplı olduğu, bu nedenle buraya girmek isteyenlerden birçoğunun boğulduğu ve bu sebeple bölgeye Boğazlıyan denildiği, sonradan ilçenin adının da bu isimden dolayı Boğazlıyan olarak kaldığı sanılmaktadır.
Boğazlıyan adının teberi tarihinde “barış içinde yaşanan yer” anlamına de geldiği ve isminin bunun için verildiği kaydı bulunmaktadır.
Prof Dr. Mustafa AKDAĞ’a göre; Boğazlıyan Türkçe bir kelimedir. Kelime anlamı boğazına sarılan, kucaklayan, birbirine kavuşan anlamına gelir. Bu kavuşma iki yönlü değerlendirilir. Birincisi üç akarsuyun bu topraklar üzerinde birleşmesi; Kozan Özü, Karacaali, Karakoçözü’nün Bahariye (Cavlak) Köyü’nün önünde bir boğazda birleşmesidir. İkincisi kervanlarla ticaret yapan tacirlerin bu topraklar üzerinde birleşip buluşmaları bu ismin doğmasına sebep olmuştur. Boğazlıyan ilçesi çevresinde hüyüklerden (Boğazlıyan, Yoğunhisar, Çalapverdi, Yazıkışla, Devecipınar) anlaşıldığına göre Hitit Uygarlığı ve Roma İmparatorluğu dönemlerinde ilçe ve çevrelerinin yerleşim merkezleri olduğu anlaşılmaktadır.
TURİZM :
Turizm bakımından gelişmiş bulunmamakla birlikte ilçemiz sınırları içinde Bahariye (cavlak) Kaplıcaları yeni yeni düzenlemeler yapılarak kullanıma açılmaktadır. Saniyede 1. kaynaktan 170 lt su çıkmakta olup 32 C sıcaklığı, 2. kaynaktan ise 190 lt su çıkmakta olup 46 C sıcaklığındadır.
EĞİTİM :
Yozgat iline bağlı olan ilçeler içerisinde eğitim ve öğretim bakımından ilk sıralarda bulunan ilçemiz okullaşma bakımından da ileri durumdadır. İlçemizde Gazipaşa İlköğretim Okulu 1920, Necatibey İlköğretim Okulu 1927, Fevzi Çakmak İlköğretim Okulu 1973, Cumhuriyet İlköğretim Okulu 1983, Milli Egemenlik İlköğretim Okulu 1985, Fatih İlköğretim Okulu 1988, Ahmet Yörükoğlu İlköğretim Okulu 1991, Yunus Emre İlköğretim Okulu 1991, Boğazlıyan Lisesi 1945, yılında ortaokul 1966 yılında Lise kısmı açıldı. Kız Meslek Lisesi 1955 yılında Pratik Kız Sanat Okulu olarak 1988-1989 öğretim yılında lise kısmı açıldı. Çıraklık Eğitim Merkezi 1987, Cemil Çiçek Sağlık Meslek Lisesi 1989, İmam Hatip Lisesi 1975, Endüstri Meslek Lisesi 1990 , Anadolu Lisesi 1994, Süper Lise 1997 yılında Lise bünyesinde eğitim öğretime başlamıştır. Ayrıca 1977 yılında Halk Eğitim Müdürlüğü açılmıştır.
Boğazlıyan’da eğitim ve öğretime ilgi duyulmaktadır. Okur-yazar bakımından da ileri seviyededir. İlçemizde Nüfusa Kayıtlı olan kişilerden üst mevkilere gelmiş insanlardan Yusuf AKAR, Celal Atik, Prof. Dr. Atalay Yörükoğlu, Nur Doğan Topaloğlu, İlhan Keser, Yahya Aksoy, Muharrem Süer, Fikret Türkmen, Soner Özbilen gibi kişiler yetişmiştir.
Okullar arasında başarının yükseltilmesi için yarışmalar yapılmakta olup birbirlerini geçme uğraşı vermektedirler.
İlçemiz sosyal bakımda ileri düzeydedir. Halk Oyunlar, nişan düğün, örf adet ve gelenekler her zaman uygulanmaktadır. Mahalli yemekleri bakımından zengin olup genellikle hamur işleri çok yapılmaktadır. İlçemizde yöresel mani ve türkü ile tekerlemelerle geniş bir şekilde rastlanmaktadır.
SANAYİ :
Sanayi bakımından pek gelişmiş sayılmaz. Kayseri Yolu üzerinde yeni sanayi sitesi yapılmaktadır. İlçemizde un fabrikaları, Boğ-taş Boru fabrikası (Devecipınar), Atatürk Yolu üzerinde Patates İşleme Fabrikası (Kapadokya Cips), Kayseri Yolu Kiriz mevkiinde yapımı devam eden Çimento fabrikası, römork yapım atölyeleri bulunmaktadır.
ŞEHİRLEŞME :
İlçemizde yeni kooperatifler kurularak kentleşme hızlanmaya başlamıştır. Şehirleşme şehir dışına kaymaktadır. Merkez eski yapı, ahşap, kerpiç binalar görünümündedir. Alt yapı olarak sorunsuz bir ilçedir. Kanalizasyon ve su şebekesi tamamlanmıştır. İlçe halkı genellikle başka illerde yerleşmeye çalışmaktadırlar. Nüfusun büyük çoğunluğu büyük kentlere kaymıştır.
EKONOMİ :
İlçemiz ekonomik olara iyi durumdadır. Tarım ürünlerinden yılda iki dönem toplu para ilçeye girmektedir. Tarımın dışında ilçe halkının ekonomisine yurt dışında çalışanların katkısı büyük yer tutmaktadır. Hemen hemen her hanesinden bir yada bir kaç kişi yurt dışında çalışmaktadır.
NÜFUS :
İlçemiz son yapılan nüfus sayımına göre ilçe merkezi 33.000 civarındadır.